تبیین مولفه‌های معماری حاکم بر بناهای عبادی از منظر حکمی و پدیدارشناسی

Authors

  • مغانی قهرمانلویی, رامین
  • هدفی, فرزانه
Abstract:

از دیرباز مکان­های عبادی، غایی ترین بستر تکامل و تعالی روحی آدمیان بوده و معماری روحانی و قدسی محیطی جهت عبادت جمعی مومنین خلق نموده است. در این بین و از میان ادیان الهی جنبه اجتماعی عبادت در اسلام پررنگ تر بوده و مکان خلق شده برای این عبادت جمعی، از اهمیت بسزایی برخوردار است. به همین دلیل پژوهشگران و صاحب نظران در بررسی و نگرش به معماری اسلامی بناهای عبادی، از روش های متعددی بهره گرفته اند؛ به نحوی که هر یک از نظریه پردازان در گذر زمان با نگرش های متفاوت پدیده معماری اسلامی را تفسیر کرده اند. نکته حائز اهمیت این است که پدیدارشناس در روند شناخت تنها به قدرت تعقل و تفکر بسنده نموده است و در مقابل، محقق و پژوهشگر معماری اسلامی علاوه بر قدرت تعقل و تفکر با بهره گیری از نگاه حکمت آمیز و احکام اسلامی به معماری بناهای عبادی معرفت پیدا می­کند. هدف این مقاله بررسی حکمت و پدیدارشناسی به عنوان دو روش شناخت شناسی مطرح در میان شیوه های نگرش به معماری اسلامی، و بررسی و تجزیه و تحلیل این روش ها در بازشناخت بناهای عبادی مندرج در این مقاله است. روش تحقیق در این مقاله از نوع کیفی و به صورت توصیفی- تحلیلی بوده که در آن به تحلیل موردی بناهای عبادی ایرانی می پردازد و نتایج حاصل از این مقاله، قرائت از مولفه های قدسی در ساختار و فرم بناهای عبادی به عنوان انگاره های قدسی حاکم بر طراحی فضاهای عبادی می باشد. روش نتیجه گیری این مقاله بصورت استنتاجی است که به طریق استدلال، گواه و شاهد از بحث ‌های قیاسی حاصل می‌آید. بدین ترتیب، یافته های تحلیلی این مقاله، به بازشناخت مولفه های ارتقا دهنده معماری مساجد ایران منجر گردیده که تاثیر و نحوه حضور این مولفه ها در معماری مساجد و کهن الگوها به صورت شماتیک ارایه و تحلیل شده است. فرآیند تحلیل در این مقاله منجر به جستجوی کیفیتی شده است که بیش از هر چیز بر ارتقاء مولفه های بنیادین در بخش های مختلف معماری مساجد تکیه دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تدابیر پدیدارشناسی در نقد بناهای معماری

از نگاه پدیدارشناسی درک حقیقت بر اساس جدا نبودن عین و ذهن است و هر نوع بررسی، پژوهش، و یا نقد باید با اتکا به ذهن باشد. بر این اساس در معماری، نگرش های پدیدارشناختی با توجه به تجربه افراد در فضا تعریف می شوند. هدف در این نوشتار بیان روش های عملی برای نقدی پدیدارشناسانه است و شامل روش هایی به منظور درک، مشاهده، و بیان آن چیزی است که تجربه می شود. ارتباط این روش ها با ذهن این امکان را ایجاد می کن...

full text

منظر شهری، معیار ارزیابی معماری بناهای شاخص

هران شهر بیگان ههاست و روز به روز با قلمرو ذهنی تعلقات مکانی و خاطرات جمعی شهروندان خود نیز بیگان هتر می‌شود . بیگانگی شهر تهران از خویشتن سنتی و نبود مؤلف ههای نافذ و با ثبات معاصر و مدرن با بار هویتی و فرهنگی در کنار توسعة به دور از برنامه ریزی بنیادین، منجر به نوعی سردرگمی، اغتشاش و عدم خوانایی در شهر شده است. یکی از مه مترین دلایل این ناخوانایی، نبود شبکه قوی و سازمان یافت های از عناصر شاخص...

full text

بررسی کیفی ماندگاری معماری مجموعه‌ی بازار تبریز از منظر پدیدارشناسی

معماری تجسم فرهنگ یک جامعه است که در قالب کالبد مادی بیان و مورد قضاوت قرار می‌گیرد. امروزه یکی از مهمترین مسائلی که نظر معماران را به خود جلب نموده، مسئله‌ی لزوم ماندگاری معماری و احیای آن است. در این راستا پارادایم پدیدارشناسی با رویکرد تفسیری با تأکید بر روح و حس مکان به دنبال شناخت عوامل مؤثر بر تداوم و ماندگاری مکان، مشروط به تجربه‌ی انسان و تفسیر او است که پژوهشگر از طریق تعامل با موضوع م...

full text

منظر شهری، معیار ارزیابی معماری بناهای شاخص

هران شهر بیگان ههاست و روز به روز با قلمرو ذهنی تعلقات مکانی و خاطرات جمعی شهروندان خود نیز بیگان هتر می شود . بیگانگی شهر تهران از خویشتن سنتی و نبود مؤلف ههای نافذ و با ثبات معاصر و مدرن با بار هویتی و فرهنگی در کنار توسعة به دور از برنامه ریزی بنیادین، منجر به نوعی سردرگمی، اغتشاش و عدم خوانایی در شهر شده است. یکی از مه مترین دلایل این ناخوانایی، نبود شبکه قوی و سازمان یافت های از عناصر شاخص...

full text

علل تأثیر معماری بناهای دولتی و عمومی بر معماری بناهای خصوصی در دوره پهلوی دوم

ابنیه خصوصی یکی از اقسام بناها را در تمامی دوره‌های تاریخی ایران از جمله عصر پهلوی دوم تشکیل می‌دهند که در جایگاه خویش حائز اهمیت است. معماری بخش خصوصی در این دوره که قسمی از آثار و معماری خصوصی امروز را نیز شامل می‌شود تحت تأثیر عوامل متعددی شکل گرفته است که یکی از آنها، معماری ساختمان‌های دولتی و عمومی (به همراه عوامل دیگر) است. گرچه الگوبرداری از ابنیه دولتی و عمومی، پیشرفت‌ها و امکانات تازه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 15  issue 44

pages  139- 154

publication date 2016-12

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023